مروری بر مفاهیم حقوق آب در کشاورزی
کد مقاله : 1166-GAFR
نویسندگان
عفت پراور *
گرگان/مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان / کارشناس زراعی و اصلاح نباتات
چکیده مقاله
اهمیت حیاتی آب برای فعالیت‌های انسان، بیشتر جوامع و فرهنگ‌ها را واداشته است تا قواعد حقوقی خاص خود را برای استفاده و تخصیص آن طراحی نمایند.بحث مالکیت آب مهم ترین متغیر در قوانین بوده است که درطی دوره های قانونگذاری از عوامل اجتماعی و سیاسی چندگانه ای تأثیر پذیرفته است. براساس این رویکرد نتایج تحلیلها و ارزیابیها تطور قوانین آب درایران نشان دادکه سیستم قانون گذاری کشور در آب بیش از آنکه متأثر از وضعیت بالقوه و بالفعل کمیّت و کیفیت منابع آب باشد،متأثر از موقعیت گفتمانی دولتها و دورانهای مختلف بوده است.لذا بعضاً قوانینی ضداکولوژیک اما مردم گرایانه تدوین شده است.بدین جهت بابررسی قوانین کلیدی درمی یابیم ﻧﺎرﺳـــﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﮐﻪ درﻣﺎﻟﮑﯿﺖ وﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺳـــﻄﺤﯽ و زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻪﮐﺎرﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ،ﺑﻪوﯾﮋه در ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ دﯾﺪﮔﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ ازﻣﻨــﺎﺑﻊ آب به عنوان دارایی مشترک است عطف نظر کنیم و بر مبنای آن،ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴــﺖ را ﮐﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﻣﺮدم اﺳــﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻤﻠﮏ و ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺧﺼــﻮﺻﯽ ﻧﺪاﻧﯿﻢ و آﻧﻬﺎ را ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪﺻﻮرت اﻣﺎﻧﯽ در اﺧﺘﯿﺎر دوﻟﺖ ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺣﺴﺐ ﻧﯿﺎز و ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ دراﺧﺘﯿﺎرﻣﺮدم ﻗﺮار می گیرد. بر اساس این نظریه، دولت و حاکمیت به عنوان متولی و امانت دار آب باید با اولویت منافع عمومی ،زمینه بهره برداری اشخاص عمومی و خصوصی از منابع آب را حسب مقتضای واقعی فراهم کند و نسبت به تصمیمات خود پاسخگو باشد و ضمن آنکه مجوز بهره‌برداری معقول و منطقی متقاضیان را صادر می کند،درحفاظت پایدار از این منابع نیز بکوشد.
کلیدواژه ها
پایدار، قوانین، مجازات، منابع آب
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر