اندیشه ها و راهبردهای امام علی (ع) درحقوق کشاورزی و تجارت
کد مقاله : 1101-GAFR
نویسندگان
رضا تاج آبادی *1، کریم اسکندرلی2، مظاهر یوسفی1
1مرکز تحقیقات کشاورزی استان مرکزی
2مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان
چکیده مقاله
حضرت علی علی(ع) اخلاق زیست‌محیطی مانند توجه و اهتمام به آبادانی زمین و طبیعت، سفارش به حفظ حقوق کشاورزی و دامپروری، رعایت عدالت در رفتار با حیوانات و بچه‌های آنها، پرهیز از اسراف و مصرف گرایی و اجتناب از اذیت و آزار موجودات در سیرة علوی، به ویژه کتاب نهج البلاغه بازتاب گسترده‌ای داشته،

آبادانی زمین یکی از مواردی است که در نهج‌البلاغه بدان توجه شده است. ایشان معتقد است گرفتن خراج باید به گونه‌ای باشد که به زمین و کشت و محصول آسیب نرساند . امام‌(ع) در جای دیگر به درختکاری و حفاظت از درختان نخل توصیه می‌فرماید . در سخنان امام(ع) چند نکته اهمیت ‌دارد:
- نگاه اقتصادی به زمین و درختان و تأکید بر انتفاع از میوه و ثمره و حفظ اصل آنها؛
- تأکید بر یکپارچه‌سازی مزارع کشاورزی که در دنیای معاصر در بخش کشاورزی به آن توصیه می‌شود.
-نگاه زیباشناسانه به درختان، علاوه بر استفاده از میوه و فایده‌‌های مادی آنها. به عبارت دیگر، حضرت معتقد است که ‌افزون بر میوه‌دهی و نقش اقتصادی، از درختان می‌توان برای لذت‌بخشی چشم و ایجاد آسایش روحی و روانی نیز بهره‌مند شد.
حضرت علی‌(ع) در نامه‌ای به یکی از کارگزاران مسئول گرفتن زکات، ضمن تأکید بر رعایت حقوق انسان‌ها، به چگونگی رعایت حقوق حیوانات می‌پردازد از جمله نحوه برخورد کردن با حیوانات، پرهیز از جدا کردن حیوانات و نوزادانشان از یکدیگر، برخورد عدالت در رفتار با حیوانات .
کلیدواژه ها
حقوق دام و حیوانات اهلی ،کشاورزی در نهج البلاغه ، امام علی (ع) ، عدالت اقتصادی .
وضعیت: پذیرفته شده مشروط