چالش‌های قانونی و نظارتی در تولید گیاهان تراریخته در ایران
کد مقاله : 1088-GAFR (R1)
نویسندگان
شهربانو وکیلی بسطام *
بخش زراعی باغی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
چکیده مقاله
روش‌های کلاسیک اصلاح نباتات عملکرد محصولات را به طور قابل توجهی افزایش دادند ولی این افزایش تا حدی انجام‌پذیر است و با افزایش جمعیت انسان و افزایش تقاضا برای غذا این روش‌ها به‌تنهایی در دستیابی به این مقدار زیاد نیاز غذایی موفق نخواهد بود. محصولات تراریخته و گیاهان دستکاری شده ژنتیکی با معرفی ژن‌های خارجی مفید یا ممانعت از بیان برخی ژن‌های گیاهان زراعی نقش مهمی در بهبود تولید محصول ایفا کرده‌اند. پیشرفت‌های جدید در بیوتکنولوژی مانند تولید محصولات تراریخته کمک می‌کند نه تنها عملکرد، بلکه ارزش غذایی محصول ارتقا یابد. تولید محصولات تراریخته با هدف افزایش ماندگاری میوه‌ها و سبزیجات و تولید مواد شیمیایی دارویی و درمانی انجام می‌شود. تولید محصولات مقاوم به عوامل تنش‌زای زنده با کاهش مصرف سموم نیز از دیگر موارد تولید گیاهان تراریخته است. ایجاد حساسیت، سمی بودن محصولات تراریخته برای انسان و ایجاد مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها، ایجاد ترکیبات سرطان‌زا، امکان انتشار ژن و آلودگی خاک و آب از دلایل مقاومت مخالفان در تولید و توسعه‌ی محصولات تراریخته به‌شمار می‌روند. وجود یک نظام مدیریتی و نظارت قانونی برای ارزیابی سلامت محصولات تغییریافته‌ی ژنتیکی و تراریخته ضروری است. تولید گیاهان و مواد غذایی تراریخته نباید موجب زیان مصرف‌کننده و محیط زیست پیرامون او شود. علاوه بر این، مصرف‌کننده باید از وجود مواد غذایی تراریخته مطلع باشد تا بتواند از حق انتخاب برخوردار باشد.
کلیدواژه ها
تراریخته، چالش‌ حقوقی، امنیت غذایی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی