بررسی نظام عرفی قنات دراستان گلستان و کشور |
کد مقاله : 1069-GAFR |
نویسندگان |
محمد علی صلبی *1، لطف الله پارسایی2، صفیه علیمحمدی3 1مرکز تحقیات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان 2خیابان شهیدبهشتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان 3کارشناس ارشد خاکشناسی استان گلستان، گرگان، ایران. |
چکیده مقاله |
در نظام آبیاری با قنات قانون های عرفی بی شماری وجود دارد که از مقنی گرفته تا میراب و آبیار و کشاورز خود را ملزم به رعایت دقیق آن می دانند. این قانو ن ها درست از روزی که اولین کلنگ احداث یک قنات به زمین زده می شد با شرایطی تا آفتابی شدن و رسیدن قنات به مظهر و حتی بعد ازآن تا رسیدن به محل شرب، محفوظ بود و استمرار دارد. در آبیاری سنتی، آب به ویژه در نظام خرده مالکی ارزش فوق العاده دارد به طوری که راه و بسیت هرچقدر ناچیز هم باشد از دایرة حساب بیرون نیست. بسیاری و شاید همۀ این حقوق عرفی در قوانین مدنی هم به رسمیت شناخته شده و در موارد اختلاف به عرف رجوع می کردند با این حال ضامن اجرای این قوانین بیش ازآنچه قانون مدنی باشد عرف و نظارت مردمی بود که متخلفین را تنبیه اخلاقی می کرد. این نوشتار با استفاده از منابع کتابخانه ای ،مصاحبه میدانی و پرسشنامه ای و شیوة تحلیلی نگاشته شده است . آداب و رسوم مختلف در جوامع در طی قرنها بوجود می آید و موجب قوانین عرفی فراوانی می شود که به شکل گیری نظام های اجتماعی انجامیده که با گذر زمان متناسب با شرایط و مقتضیات هر جامعه ای تکامل می یابد. در زمینه مدیریت منابع آب نیز قواعد و ساختار عرفی وجود دارند که ماحصل زمان و حوادث درگذر آن است. |
کلیدواژه ها |
قنات ،استان گلستان ،عرف ، حقوق عرفی،مدرنیت |
وضعیت: پذیرفته شده مشروط |