| روش های حفاظت از حریم قنات های استان گلستان |
| کد مقاله : 1066-GAFR (R2) |
| نویسندگان |
|
محمد علی صلبی *1، علیرضا کیانی2، مهدی ادیبی3 1مرکز تحقیات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان 2استاد پژوهش بخش فنی ومهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران 3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی گرگان |
| چکیده مقاله |
| قنات، سیستمی متشکل از چندین کانال زیر زمینی و چاه متصل به هم است که به منظور دسترسی به آب زیر زمینی جهت تامین آب آشامیدنی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق نظر گوبلو خاستگاه قنات در شمال غربی ایران فعلی و در حدود سال ۸۰۰ قبل از میلاد بود. اولین تهدیدی که به مجموعه قنات ها وارد می شود عدم رعایت حریم مادر چاه است. وجود چاه های غیر مجاز نیز حیات قنات ها را تهدید می کند. عدم رعایت حریم میله چاه نیز موجت تخریب میله چاه و در نتیجه تخریب قنات می شود. اهمیت کشاورزی درایران وجود قنات و چاه ها موجب شده که برای حریم چاه ها و قنات ها ، قواعدی وضع نماید. این موضوع در فقه اسلامی سابقه ای دیرینه و گسترده دارد. همچنین در نظام آبیاری با قنات برای حفظ و صرفه جویی در مصرف آب قانون های عرفی بی شماری وجود دارد که از مقنی گرفته تا میراب وآبیار وکشاورز خود را ملزم به رعایت دقیق آن می دانند. با توجه به شرایط خاص استان گلستان از نظر منابع آبی و فشردگی تعداد قنوات به نظر می رسد استفاده از قوانین عرفی، فنی، مدنی و فقهی به تنهایی پاسخگو نیست و برای حل مشکلات حریم باید همزمان از دو یا سه روش در تصمیم گیری ها و اختلافات استفاده نمود. این نوشتار با استفاده از منابع کتابخانه ای، مصاحبه میدانی و پرسشنامه ای و شیوة تحلیلی نگاشته شده است. |
| کلیدواژه ها |
| واژه های کلیدی: حفاظت ، حریم، حقوقی،عرفی،فقهی |
| وضعیت: پذیرفته شده مشروط |
